Wat is misleidende reclame?
U kent ze vast wel, die reclames waarvan iedereen op voorhand denkt: dit is te mooi om waar te zijn. Het kan variëren van een afslankmiddel dat allerlei dingen belooft die niet altijd waar zijn, tot een elektronicawinkel die vlak voor Black Friday de prijzen verhoogt, waardoor de korting net iets aantrekkelijker lijkt. Maar mogen ze dit eigenlijk wel?
De wet stelt in artikel 6:194 dat hij, die producten of diensten vanuit beroep of bedrijf aanbiedt, onrechtmatig handelt indien de mededeling misleidend is ten opzichte van:
- De aard, samenstelling, hoeveelheid, hoedanigheid, eigenschappen of gebruiksmogelijkheden
- De herkomst
- De omvang van de voorraad
- De prijs of wijze van berekenen daarvan
- De aanleiding of het doel van de aanbieding
- Uitgebrachte beoordelingen of verklaringen op wettenschappelijk gebied
- Voorwaarde waaronder goederen geleverd worden of de betaling plaatsvindt
- Omvang, inhoud of tijdsduur van de garantie
- De identiteit, hoedanigheid en bekwaamheid van degene die de producten vervaardigd.
Dit zijn slechts voorbeelden die de wet ons geeft en is geen volledige lijst.
Naast deze algemene regels gelden er voor sommige reclames ook aparte reclamecodes. Zo zijn influencers op sociale media verplicht te vermelden wanneer zij betaald worden voor een samenwerking (en dus reclame maken), bijvoorbeeld door middel van de hashtag #ad. Reclames voor alcoholhoudende dranken mogen niet afgespeeld worden vlak voor kinderfilms. Voor alle specifieke reclamecodes kunt u kijken op de website van stichting reclamecode.
Bewijslast bij misleidende reclame
De bewijslast bij misleidende reclame ligt net iets anders dan bij andere gevallen. Normaliter is het geval: wie eist bewijst. Bij misleidende reclame is dat heel lastig, daarom heeft de weggever besloten dat de bewijslast omgedraaid is, degene die verdacht wordt van misleidende reclame moet bewijzen dat daar geen sprake van is.
Zelf misleidende reclame ervaren?
Op het moment dat u zelf misleidende reclame ervaart kunt u gratis een klacht indienen bij de Reclame Code Commissie (RCC). De RCC komt dan met een aanbeveling, houdt het bedrijf zich niet aan die aanbeveling? Dan kan de commissie aan toezichthouders als de Autoriteit Consument en Markt vragen om op te treden. Dit kan onder andere doormiddel van een boete.
Ook kan de rechter een uitspraak doen of de reclame misleidend is of niet. In het geval dat het wel zo is levert dit een onrechtmatige daad op. Artikel 6:196BW geeft aan dat de rechter de ongeoorloofde reclame kan verbieden of een openbare rectificatie maken. Ook kan er een schadevergoeding geëist worden.